4 jaar na MSC Zoe ramp ruimt CleanUpXL 100.000 kilo afval in zee op

Projectleider CleanupXL Ellen Kuipers van de Waddenvereniging: “De zee is weer heel wat zooi armer. Maar we zijn nog lang niet klaar. Er ligt nog steeds ontzettend veel afval, zo hebben we ook nu weer kunnen vaststellen. En dat betekent een dagelijkse bedreiging voor de mooie en kwetsbare waddennatuur.”

Badjassen, wasrekken en rubberen banden opgeruimd

Er werd niet alleen troep afkomstig van MSC Zoe opgeruimd. Tijdens de opruimactie troffen de bergers van CleanUpXL onder andere veel balen nylon, veel vistuig en visnetten, een trailer en een as van een vrachtwagen met veel rubberen banden, een boei, kabels, twaalf meter lange buizen, touwen en verfbussen. De duikers ruimden elektriciteitsdraden, een tl-buis, een volledige koplamp, pannen, badjassen inclusief ceinturen, dikke fleecekleden met diverse prints, een fles olijfolie, onderdelen van wasrekken, kabelbomen, lappen stof en riemen op.

Opruimen én preventie

Met CleanUpXL willen de initiatiefnemers niet alleen de zeebodem opruimen. Ook moeten de verantwoordelijken voor het afval in zee worden afgesproken en aangezet tot actie om het op te ruimen én om ervoor te zorgen dat het in eerste instantie niet in zee terechtkomt. Als het afval namelijk eenmaal op de zeebodem ligt en er geen onveilige situaties voor schepen voordoen, lijkt niemand echt verantwoordelijk te zijn.

Marijke Boonstra van Stichting De Noordzee: “Het is nu vier geleden na de MSC Zoe ramp zich voltrok. Dit heeft geleid tot extra maatregelen en wereldwijde aandacht voor containerverlies. Tegelijkertijd is het containerverlies gestegen in de afgelopen jaren. Dat is een zorgelijke ontwikkeling voor de Noordzee. Het is daarom belangrijk om deze ramp te herdenken en blijvende aandacht en actie te vragen om containerverlies te voorkomen”.

Duikacties en compensatie van verstookte diesel

De duikacties werden gedaan door vrijwilligers van Stichting Duik de Noordzee Schoon. Zij doken op scheepswrakken in de Noordzee en dit resulteerde in maar liefst drie bigbags aan afval: zo’n 3.000 kilo.

Tijdens de bergingsacties met schepen is er 12.600 liter diesel verstookt. Dit werd gecompenseerd met de aankoop van koolstofcertificaten in veenweidegebieden in Friesland, dus dicht bij huis. Zo werden de opruimacties duurzaam uitgevoerd. Hoe dat ook alweer werkt lees je hier.

2022: een jaar vol belangrijke acties

CleanUpXL organiseerde begin 2022 dit jaar samen met ikjut.nl een aantal dagen jutacties op de stranden van Terschelling. In het begin van het jaar ligt er namelijk vaak veel rotzooi in de natuur. Dit afval belandt daar door de najaarsstormen en het afval wordt minder snel opgeruimd. Simpelweg omdat er minder mensen op het strand zijn en opruimen in deze koude, winderige periode van het jaar minder gebeurd.

Ook werd er gestart met een unieke samenwerking met grondeigenaren van een 63 hectare groot veenweidegebied in Langweer. Doel van de samenwerking is tweeledig. Compensatie van de CO₂-uitstoot voor bergingswerkzaamheden op zee en daarmee tegelijkertijd ruimte bieden aan het veen om minder CO₂ uit te stoten, door verhoging van het grondwaterpeil.

Stichting De Noordzee organiseerde namens CleanUpXL een sessie over zwerfafval in zee, waarbij onder andere aan Rijkswaterstaat werd gepresenteerd over wat we met ons project aantreffen op de bodem van de Noordzee en Waddenzee. Hopelijk resulteert dit ooit in een Nationaal Afvalfonds, waaruit nog meer bergingen betaald kunnen worden. Meer hierover lees je hier.

En er was meer goed nieuws: twee grote containerrederijen zijn bezig om hun containerschepen uit te rusten met apparatuur die moet verhinderen dat containers overboord vallen. Hiermee zetten de reders MSC en Maerks grote stappen om containerverlies te voorkomen.

CleanUpXL organiseerde en hoste een workshop over de ‘lessons learned van de MSC Zoe’ tijdens de trilaterale regeringsconferentie in Wilhelmshaven in Duitsland. Dit gebeurde in samenwerking met het Ministerie van Infrastructuur & Water. Daar werd het uitgangspunt weer eens bevestigd dat alle partijen die betrokken zijn bij het voorkomen van rampen als met de MSC Zoe en bij het oplossen van het afvalprobleem in zee, een deel van de oplossing in handen hebben. Zo’n 130 mensen luisterden naar de inspirerende verhalen van de World Shipping Council, de International Union of Marine Insurance, het Maritime Research Institute Netherlands en natuurlijk CleanUpXL. Lees hier meer.

Een vooruitblik naar 2023

Er is nog veel te doen en in 2023 gaat CleanUpXL aan de slag voor een schone Noordzee en Waddenzee. Natuurlijk komen er nieuwe opruimacties met de bergers en de duikers waarbij er afval van de zeebodem wordt opgeruimd. En er zijn meer plannen, waaronder een samenwerking met het Fries Natuurmuseum in Leeuwarden waar in oktober een tentoonstelling rondom plastic soup zal zijn. CleanUpXL zal hier workshops en lezingen organiseren, en ook leuke en interessante activiteiten voor waarmee ze zelf kunnen ervaren hoe die plastic soup eigenlijk ‘voelt’. Zo maken we deze jongste doelgroep nog meer bewust de gevaren van rotzooi – waaronder plastic – in zee